Erasmus+ και δημόσια εκπαίδευση: Προοπτικές και προκλήσεις στα Ευρωπαϊκά προγράμματα

Ελένη Αναστασοπούλου

Περιφερειακή Δ/ντρια Εκ/σης Θεσσαλίας

 

Ένας από τους στόχους της εκπαίδευσης είναι να αναγιγνώσκει τις απαιτήσεις των καιρών και να προετοιμάζει το μέλλον. Με  δεδομένο ότι η Ευρωπαϊκή πραγματικότητα έχει αλλάξει τη στάση, τις ευθύνες και τα δικαιώματα μας σε κοινωνικοπολιτικό, πολιτισμικό και οικονομικό επίπεδο είναι απαραίτητο η εκπαίδευση να έχει εθνική ταυτότητα με Ευρωπαϊκό προσανατολισμό.

Ο Ο. Εκο είπε :«Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα "Erasmus" δημιούργησε την πρώτη γενιά Ευρωπαίων… Σήμερα, πρέπει να εργαστούμε ώστε να δημιουργήσουμε μια πιο βαθειά και ουσιαστική ευρωπαϊκή ταυτότητα» και η εκπαίδευση δεν μπορεί να μείνει έξω από αυτό τον στόχο. Αντίθετα οφείλει να τον θέσει σε προτεραιότητα.

Πρώτος ο εκπαιδευτικός ο οποίος καλείται να στηρίξει αυτό το σκοπό όντας ίδιος φορέας καταρχάς των ανθρωπιστικών αξιών που χαρακτηρίζουν (;) το Ευρωπαϊκό ιδεώδες, χωρίς στερεοτυπικές αντιλήψεις, και ενισχύοντας την κριτική στάση των μαθητών απέναντι σε ακραίες απόψεις ή πατερναλιστικές αντιλήψεις που θέλουν έναν μαθητή ετερόβουλο ον, έναν πολίτη χωρίς άποψη.

Έναν πολίτη που η ψυχή του θα βρίσκεται στην Ελλάδα αλλά η δράση του μπορεί να βρίσκεται παντού στην Ευρώπη και γιατί όχι στον κόσμο με τελικό αποδέκτη το γενικότερο καλό της χώρας. Αυτή η αντίληψη προκύπτει ως αναγκαιότητα για τους παρακάτω λόγους:

  1. την παραδοχή της Ευρωπαϊκής πραγματικότητας, την ενοποίηση σε θεσμικό-πολιτικό και οικονομικό επίπεδο και τη βεβαιότητα ότι μέρος της πολιτικής της χώρας μας χαράσσεται στην Ευρώπη
  2. τα προβλήματα –μετανάστευση, βία, ναρκωτικά, περιβάλλον, οικονομική κρίση - δεν επιλύονται πια σε εθνικό επίπεδο αλλά στο πλαίσιο της Ε.Ε
  3. την Ευρωπαϊκή ταυτότητα και το πνεύμα ανεκτικότητας ως λύση απέναντι στην έξαρση του εθνικισμού
  4. την ανάγκη να σταθούμε ως ισότιμοι Ευρωπαίοι πολίτες απέναντι στις προκλήσεις του μέλλοντος που γεννά συχνή κι εύκολη  επαφή εξαιτίας της τεχνολογίας, της διεύρυνσης και της παγκοσμιοποίησης.
  5. Την απομυθοποίηση του διαφορετικού και την υπεράσπιση της εθνικής ταυτότητας
  6. το άνοιγμα της  αγορά εργασίας, του πεδίου  σπουδών κλπ

Τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά προγράμματα αποδίδουν προστιθέμενη αξία στην εκπλήρωση των συγκεκριμένων στόχων μέσω των ευκαιριών για συνεργασία, της ανταλλαγής επιτυχημένων πρακτικών και της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής διάστασης στην εκπαίδευση.

Η Ευρώπη που εμείς θέλουμε είναι αυτή που καλλιεργεί τη αλληλεγγύης και τη συλλογικότητα, την ελευθερία και την ανεξιθρησκία, τον διεθνισµό και τη δικαιοσύνη, τον πολιτισµό και την εργασία, τέλος τη δηµοκρατικότητα του πολιτικού βίου και την κοινωνική συνοχή σε ανοιχτές πλουραλιστικές κοινωνίες και γι αυτούς τους σκοπούς μπορούμε να εργαστούμε μέσα από τα Ευρωπαϊκά προγράμματα.

Με την ένταξη της χώρας µας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αναδύεται ως αναγκαιότητα η καλλιέργεια της συνείδησης του ευρωπαίου πολίτη, µε την ταυτόχρονη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας και της πολιτισµικής µας αυτογνωσίας µέσα από την ανάπτυξη της  πολιτιστικής,  γλωσσικής, ευρύτερης και τοπικής ιστορικής  αγωγής.

Η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Θεσσαλίας δημιούργησε Ομάδα έργου προώθησης και υποστήριξης των ευρωπαϊκών προγραμμάτων η οποία αποτελείται από δυο προωθήτριες, ένα μέλος και δυο ακόμη υπαλλήλους υπεύθυνους για την διαχείριση και τον έλεγχο των οικονομικών.

Αυτό που μένει είναι να μεγιστοποιήσουμε τα οφέλη που μας προσφέρει η δυνατότητα αξιοποίησης των προγραμμάτων  και να δούμε να συμβάλλουν στην αύξηση της ποιότητας της δημόσιας εκπαίδευσης μέσα από :

  • τις περιγραφές των εμπειριών των μαθητών/τριών από τις ξένες χώρες,
  • τη διεύρυνση των παραστάσεων, γνώσεων και δεξιοτήτων που αποκτούν μέσω της άτυπης μάθησης με την επαφή και επικοινωνία σε νέα πολιτιστικά περιβάλλοντα,
  •  τη διερεύνηση του εκπαιδευτικού και κοινωνικού περιβάλλοντος και επεξεργασία πιθανών ευκαιριών για  σπουδές στο εξωτερικό
  • τις ξένες γλώσσες και πολιτιστικές κοινωνικές δεξιότητες που μεταφέρουν τον μαθητή και τη μαθήτρια από το μικρόκοσμο της σχολικής μονάδας στον έξω κόσμο
  • τη δυνατότητα προσωπικής εξέλιξης και ωρίμανσης μέσω των νέων εμπειριών
  • τις εκπαιδευτικές πρακτικές που αναπτύσσονται, διαχέονται και εφαρμόζονται από τους εκπαιδευτικούς
  • τη σύγκριση και αξιολόγηση της παρεχόμενης εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων προέλευσης και υποδοχής.