Χαιρετισμός της Περιφερειακής Διευθύντριας Εκπαίδευσης Θεσσαλίας κ. Ελένης Αναστασοπούλου στην παρουσίαση του προγράμματος «Πολιτιστικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες στον Δήμο Λαρισαίων με διαδραστικό χαρακτήρα», για μαθητές Α/μιας και Β/μιας Εκ/σης του Δήμου Λαρισαίων που έγινε σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Θεσσαλίας και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας
Τα μνημεία αποτελούν το υλικό ίχνος και το πνευματικό αποτύπωμα του πολιτισμού στο χώρο και το χρόνο. Οι μαθητές μας έγιναν ιχνηλάτες πολιτισμού «με αργό περπάτημα, συγκέντρωση, σιγανή μελέτη» γιατί «δεν ανήκει στις εύκολες και πρόχειρες απολαύσεις ο ελληνικός τόπος με τα μνημεία του» λέει ο Χ. Καρούζος
Ακολούθησαν τα ίχνη που ξεκινούν απ’ την αρχαιότητα, συνεχίζουν στην υστεροβυζαντινή περίοδο και στην τουρκοκρατία και φτάνουν μέχρι το σήμερα της νεότερης ιστορίας. Απ’ το Αρχαίο Θέατρο στη Βασιλική Αγίου Αχιλλείου, κι απ’ το Μπεζεστένι στον Μύλο του Παπά. Μνημεία και χώροι που υπάρχουν ακόμη ανάμεσά μας,είναι μέρος της καθημερινότητάς μας για να μας υπενθυμίζουν με την ομιλούσα σιωπή τους ποιοι είμαστε κι από πού ερχόμαστε.
«Τα σπίτια μας είναι χτισμένα πάνω σ' άλλα σπίτια ευθύγραμμα, μαρμάρινα, κι εκείνα πάνω σε άλλα.
Τα θεμέλιά τους κρατιούνται πάνω στα κεφάλια όρθιων αγαλμάτων δίχως χέρια.
Έτσι, όσο χαμηλά, στον κάμπο, κάτω απ' τις ελιές, κι αν απαγκιάζουν
τα καλύβια μας,
μικρά, καπνισμένα, με μια στάμνα μονάχα πλάι στην πόρτα, θαρρείς πως μένεις στα ψηλά,
και σου φέγγει ολοτρόγυρα ο αέρας ή κάποτε θαρρείς πως είσαι έξω απ' τα σπίτια, πως δεν έχεις κανένα σπίτι,
και πορεύεσαι ολόγυμνος, μονάχος κάτω από ‘ναν ουρανό τρομαχτικά γαλάζιο ή άσπρο
κ' ένα άγαλμα, καμιά φορά, ακουμπά ελαφρά το χέρι του στον ώμο σου.»
Γιάννης Ρίτσος
Αναπτύσσεται μια αμφίδρομη σχέση, μια σχέση διάδρασης ανάμεσα στο άγαλμα που λέει ο Ρίτσος ή το μνημείο, το οποίο στην εποχή του έγινε για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό αλλά ακόμη και σήμερα προσφέρει και λειτουργεί ως:
1.Μέσο κατανόησης της κοινωνικής πραγματικότητας
2.στοιχείο ιστορικής γνώσης κι εθνικής ταυτότητα
3. απόδειξη πολιτιστικής ιδιαιτερότητας
4.πηγή έμπνευσης και καλλιτεχνικής αισθητικής δημιουργίας, και ως
5. εθνικός πόρος
Η αξία του συγκεκριμένου προγράμματος έγκειται κυρίως στον συνδυασμό των θεωρητικών γνώσεων με τη βιωματική και διαδραστική σχέση των μαθητών με το παρελθόν. Αποτέλεσε μια διαδικασία που ξεπέρασε τα όρια της σχολικής γνώσης και στάθηκε η αφορμή για το ταξίδι στο χρόνο και τη θεμελίωση της ιστορικής συνείδησης των πολιτών του μέλλοντος.
Η σύνδεση των μνημείων με την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση, το πολίτευμα και την ιδεολογία της εποχή τους, η τοποθέτησή τους στο χώρο και στον χρόνο βοηθά τα παιδιά να διαμορφώνουν άποψη για την έννοια της ιστορικής εξέλιξης και αλλαγής, ν’ αποκτούν κριτική και διαλεκτική σκέψη. Αν σ’ αυτά προσθέσουμε την καλλιέργεια των αισθητικών κριτηρίων θα συμπληρώσουμε το ψηφιδωτό της ανεκτίμητης αξίας των πολιτιστικών αγαθών. Η άμεση επαφή των μαθητών με τα μνημεία τους βοηθά να τα σέβονται, να απολαμβάνουν την παρουσία τους, να τα συνδέουν με τη ζωή και να νιώθουν την ανάγκη αφενός να τα προστατεύουν κι αφετέρου να δημιουργήσουν τα δικά τους πολιτιστικά αποτυπώματα, όπως τα παραμύθια που δημιούργησαν με τη διασχολική συνεργασία και γιατί όχι σ’ αυτό τον κόσμο τον μικρό τον μέγα να συνεχίσουν να γίνονται
“ Ίπποι πέτρινοι με τη χαίτη ορθή
και γαλήνιοι αμφορείς
και λοξές δελφινιών ράχες. ”
Ο. Ελύτης
Τα μνημεία αποτελούν το υλικό ίχνος και το πνευματικό αποτύπωμα του πολιτισμού στο χώρο και το χρόνο. Οι μαθητές μας έγιναν ιχνηλάτες πολιτισμού «με αργό περπάτημα, συγκέντρωση, σιγανή μελέτη» γιατί «δεν ανήκει στις εύκολες και πρόχειρες απολαύσεις ο ελληνικός τόπος με τα μνημεία του» λέει ο Χ. Καρούζος
Ακολούθησαν τα ίχνη που ξεκινούν απ’ την αρχαιότητα, συνεχίζουν στην υστεροβυζαντινή περίοδο και στην τουρκοκρατία και φτάνουν μέχρι το σήμερα της νεότερης ιστορίας. Απ’ το Αρχαίο Θέατρο στη Βασιλική Αγίου Αχιλλείου, κι απ’ το Μπεζεστένι στον Μύλο του Παπά. Μνημεία και χώροι που υπάρχουν ακόμη ανάμεσά μας,είναι μέρος της καθημερινότητάς μας για να μας υπενθυμίζουν με την ομιλούσα σιωπή τους ποιοι είμαστε κι από πού ερχόμαστε.
«Τα σπίτια μας είναι χτισμένα πάνω σ' άλλα σπίτια ευθύγραμμα, μαρμάρινα, κι εκείνα πάνω σε άλλα.
Τα θεμέλιά τους κρατιούνται πάνω στα κεφάλια όρθιων αγαλμάτων δίχως χέρια.
Έτσι, όσο χαμηλά, στον κάμπο, κάτω απ' τις ελιές, κι αν απαγκιάζουν
τα καλύβια μας,
μικρά, καπνισμένα, με μια στάμνα μονάχα πλάι στην πόρτα, θαρρείς πως μένεις στα ψηλά,
και σου φέγγει ολοτρόγυρα ο αέρας ή κάποτε θαρρείς πως είσαι έξω απ' τα σπίτια, πως δεν έχεις κανένα σπίτι,
και πορεύεσαι ολόγυμνος, μονάχος κάτω από ‘ναν ουρανό τρομαχτικά γαλάζιο ή άσπρο
κ' ένα άγαλμα, καμιά φορά, ακουμπά ελαφρά το χέρι του στον ώμο σου.»
Γιάννης Ρίτσος
Αναπτύσσεται μια αμφίδρομη σχέση, μια σχέση διάδρασης ανάμεσα στο άγαλμα που λέει ο Ρίτσος ή το μνημείο, το οποίο στην εποχή του έγινε για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό αλλά ακόμη και σήμερα προσφέρει και λειτουργεί ως:
1.Μέσο κατανόησης της κοινωνικής πραγματικότητας
2.στοιχείο ιστορικής γνώσης κι εθνικής ταυτότητα
3. απόδειξη πολιτιστικής ιδιαιτερότητας
4.πηγή έμπνευσης και καλλιτεχνικής αισθητικής δημιουργίας, και ως
5. εθνικός πόρος
Η αξία του συγκεκριμένου προγράμματος έγκειται κυρίως στον συνδυασμό των θεωρητικών γνώσεων με τη βιωματική και διαδραστική σχέση των μαθητών με το παρελθόν. Αποτέλεσε μια διαδικασία που ξεπέρασε τα όρια της σχολικής γνώσης και στάθηκε η αφορμή για το ταξίδι στο χρόνο και τη θεμελίωση της ιστορικής συνείδησης των πολιτών του μέλλοντος.
Η σύνδεση των μνημείων με την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση, το πολίτευμα και την ιδεολογία της εποχή τους, η τοποθέτησή τους στο χώρο και στον χρόνο βοηθά τα παιδιά να διαμορφώνουν άποψη για την έννοια της ιστορικής εξέλιξης και αλλαγής, ν’ αποκτούν κριτική και διαλεκτική σκέψη. Αν σ’ αυτά προσθέσουμε την καλλιέργεια των αισθητικών κριτηρίων θα συμπληρώσουμε το ψηφιδωτό της ανεκτίμητης αξίας των πολιτιστικών αγαθών. Η άμεση επαφή των μαθητών με τα μνημεία τους βοηθά να τα σέβονται, να απολαμβάνουν την παρουσία τους, να τα συνδέουν με τη ζωή και να νιώθουν την ανάγκη αφενός να τα προστατεύουν κι αφετέρου να δημιουργήσουν τα δικά τους πολιτιστικά αποτυπώματα, όπως τα παραμύθια που δημιούργησαν με τη διασχολική συνεργασία και γιατί όχι σ’ αυτό τον κόσμο τον μικρό τον μέγα να συνεχίσουν να γίνονται
“ Ίπποι πέτρινοι με τη χαίτη ορθή
και γαλήνιοι αμφορείς
και λοξές δελφινιών ράχες. ” Ο. Ελύτης
